Asset Publisher Asset Publisher

Historia

Zielonogórski Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa powstał 16 listopada 1950 roku, z siedzibą w Dyrekcji Lasów Pań­stwowych w Żarach. Inicjatorem i pierwszym Przewodniczącym Oddziału był mgr inż. Wiesław Bzura - ówczesny Kierownik Wydziału Planowania i Organizacji, uczestnik II Wojny światowej, kapitan Wojska Polskiego w Rezerwie.

ZARYS HISTORII

Zarządu Oddziału

Stowarzyszenia Inżynierów

i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa

w Zielonej Górze

za okres od 1950 roku do 1999 roku

Opracował inż. Bolesław Grochowski

Zielona Góra, grudzień 1999

1.0. WSTĘP

Zielonogórski Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Leśnictwa i Drzewnictwa powstał 16 listopada 1950 roku, z siedzibą w Dyrekcji Lasów Pań­stwowych w Żarach. Inicjatorem i pierwszym Przewodniczącym Oddziału był mgr inż. Wiesław Bzura - ówczesny Kierownik Wydziału Planowania i Organizacji, uczestnik II Wojny światowej, kapitan Wojska Polskiego w Rezerwie.

Pionierską działalność organizacyjną Oddziału SITLiD na Ziemi Lubuskiej, obej­mującej swym zasięgiem tereny obecnego województwa lubuskiego, podjęli na­stępujący koledzy:

inż. Piotr Tajchert ( t ),

inż. Bolesław Kostkiewicz,

mgr inż. Zenobiusz Kanus ( t ),

mgr inż. Jan Kiełb,

inż. Feliks Kunze ( t ),

mgr inż. Adam Szczerba,

inż. Wacław Kosicki,

inż. Bolesław Łagoda ( t )

mgr inż. Wojciech Skarbek ( t ),

inż. Franciszek Kozieł ( t ),

inż. Karol Kowalski ( t ),

Wacław Piwowski ( t ),

inż. Artur Mohr ( t ),

Edmund Szwoch ( t ),

inż. Jan Piotrowski   i inni.

Następny dwudziestoletni okres działalności Oddziału SITLiD, przypadający na lata 1960 - 1979, koncentrował się głównie na wyzwalaniu energii i inicjatyw ze strony poszczególnych członków Stowarzyszenia, jak również całych zespołów. W dalszym ciągu sprawa szkolenia kadr technicznych, jak i robotniczych, odgrywała rolę pierwszoplanową.

W aktywizacji naszego Stowarzyszenia istotny wpływ miały wielkie wydarzenia w kraju, z których wymienić należy:

•   Kongresy Techników Polskich,

•   Kongresy Związków Zawodowych,

•   Krajowe Zjazdy Delegatów SITLiD,

•   Kongres Leśników Polskich.

W rozwoju naszego Stowarzyszenia duże znaczenie miało także przychylne i życz­liwe stanowisko kierownictwa Resortu Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego.

Koledzy ci w latach 50 - tych organizowali koła SITLiD w nadleśnictwach, tarta­kach i fabrykach mebli.

Od zarania swego istnienia Zarząd Oddziału skierował swoją uwagę na zagadnie­nie podnoszenia kwalifikacji kadr technicznych, przez doszkalanie i prowadzenie szerokiej akcji odczytowej.

Jak wiadomo w okresie powojennym w leśnictwie, ale nie tylko, brakowało wy­kwalifikowanej kadry technicznej, szczególnie zaś personelu średniego, dlatego też Stowarzyszenie, w tym Zarząd Oddziału uznał sprawę szkolenia, jako prioryte­tową.

Zielonogórski Oddział SITLiD od zarania napotykał na ogromne trudności w swej działalności. Siedziba Oddziału mieściła się w Żarach, na południowym krańcu województwa, w odległości 50 km od miasta wojewódzkiego, w którym znalazły swą siedzibę wszystkie pozostałe instytucje i organizacje. Powodowało to znaczne utrudnienie we współdziałaniu z inteligencją techniczną pozostałych branż, ale również z członkami i przedstawicielami kół naszego Stowarzyszenia.

2.0.       DZIAŁALNOŚĆ MERYTORYCZNA

Zarząd Oddziału zielonogórskiego SITLiD koncentrował swoją działalność na:

=>podnoszeniu wiedzy technicznej i doszkalaniu kadr,

=>aktywizacji pracy kół terenowych SITLiD, organizowaniu nowych kół i powięk­szaniu liczebności członków,

=>utrzymywaniu współpracy z dyrekcjami przedsiębiorstw i zakładów,

=>propagowaniu rozwoju wynalazczości pracowniczej i udzielaniu pomocy klubom techniki i racjonalizacji,

=>pracach przedkongresowych,

=>otaczaniu opieką stażystów.

Podnoszenie wiedzy technicznej odbywało się przez:

1) organizowanie kursów,

2)opracowywanie referatów,

3)wygłaszanie odczytów i prowadzenie dyskusji,

4)organizowanie kursokonferencji,

5)organizowanie wycieczek naukowo - technicznych,

6)wyświetlanie filmów, przeźroczy o tematyce naukowo - technicznej,

7) organizowanie pokazów i wystaw.

2.1. Kursy

Kursy dokształcające lub specjalistyczne organizowane były przez poszczególne przedsiębiorstwa, przy ścisłej współpracy Zarządu Oddziału SITLiD, który był współautorem programów szkoleń oraz typował kadrę wykładowców. Kursy dłuż­sze niż 1 dzień, prowadzone były z oderwaniem od pracy. 0 różnorodności tema­tycznej kursów, podyktowanej potrzebami zakładów pracy, niech świadczą poniż­sze przykłady:

1953  * W grudniu Zarząd Oddziału zorganizował i obsłużył dwa, 3-dniowe kursy dla przedstawicieli Klubów Techniki i Racjonalizacji, ukończyło je 100 osób.* Zarząd Oddziału zorganizował kurs języka rosyjskiego dla 38 osób. Po­dobne kursy zorganizowały niektóre koła.

1954  * Jesienią zorganizowana narada, a wiosną 1955 - 1-dniowy kurs z zakresu produkcji szkółkarskiej i hodowli gatunków szybko rosnących, dla 170 słuchaczy.* Rozpoczęto jesienią 1954, a zakończono w 1955 kurs dla 28 osób z zakresu mechanicznej ścinki drewna dla personelu technicznego.

1955  * Zarząd "Oddziału zorganizował i prowadził szereg kursów kwalifikacyjnych dla robotników, i tak w czerwcu      - 56 robotników ukończyło kurs mechanicznej ścinki, uzyskując tytuł robotnika wykwalifikowanego. W  szkoleniu przyzakładowym przeszkolono 452 osoby z mechanicznego pozyskania drewna, 408 z ochrony lasu, 200 z zagospodarowania lasu i 220 z użytkowania.

1956    * W dalszym ciągu organizowano i prowadzono kursy dla robotników, i tak z cięć pielęgnacyjnych  i jesiennych próbnych poszukiwań szkodni­ków sosny - 286 osób, z manipulacji drewna przeszkolono 159 pracow­ników spedycji drewna i 292 osoby - pracowników nadleśnictw,

1957       *  W dalszym ciągu szkolono robotników z obsługi pił motorowych (592 osoby). W zakresie zwalczania sówki  choinówki przeszkolono 420 osób.

*  Znaczącym wysiłkiem Zarządu Oddziału było przeprowadzenie w latach 50 - tych weryfikacji pracowników z wyższym wykształceniem, którzy z powodu wojny zmuszeni byli do przerwania studiów lub w czasie wojny utracili dokumenty ukończenia studiów. Wszystkim zainteresowanym udzielono pomocy w zdobyciu odpowiednich dokumentów. Zorganizowano również studia pomocnicze dla osób z brakami w wykształce­niu wyższym.

1961 * Zarząd Oddziału zorganizował długoterminowy kurs, przygotowujący kolegów leśników do składania egzaminu eksternistycznego na stopień technika. W tym celu powołany został ośrodek konsultacyjny przy Technikum Leśnym w Rzepinie. Na kurs ten uczęszczało 44 kolegów, z których 43 złożyło egzamin z wynikiem pozytywnym, uzyskując tytuł technika leśnego.

1963 * Zorganizowany został 3 - letni kurs konsultacyjny z zakresu technikum leśnego. Kurs ten rozpoczęło 134 kolegów, a ukończyło 80.

*  Przy współudziale zarządów kół, przedsiębiorstwa powołały do życia ośrodki informacji techniczno - ekonomicznej. Jako pierwsze powstały w 1962 roku przy Okręgowym Zarządzie Lasów Państwowych w Ża­rach i przy Świebodzińskiej Fabryce Mebli. Z literatury zawodowej i poradnictwa ośrodków informacji techniczno - ekonomicznej korzysta­ło każdego roku około 1500 inżynierów, techników i ekonomistów, a także pracownicy administracyjni.

1980 * Cykl kursów dla pracowników nadleśnictw wszystkich szczebli w zakresie prognozowania oraz organizacji zwalczania brudnicy mniszki. Gradacja tego szkodnika, o nienotowanych w historii leśnictwa rozmia­rach, wymagała precyzyjnego przygotowania akcji oraz należytego jej przeprowadzenia. Koledzy z Wydziału Zagospodarowania Lasu pod kierownictwem Naczelnika mgr inż. Kazimierza Bąka, opracowali „Ramowe            wytyczne w sprawie organizacji akcji zwalczania brudnicy mniszki na terenie Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Zielo­nej Górze". Było to wówczas jedyne opracowanie w kraju, które w spo­sób uporządkowany ujmowało cale to zagadnienie.

1985 * Kursy doszkalające dla młodych techników: z hodowli i ochrony lasu przeszkolono 62 osoby, z użytkowania lasu - 47 osób, BHP - 42 osoby i ochrony przeciwpożarowej - 26 osób.

1985  *  Zorganizowano roczny kurs dla gajowych, ukończyły go 62 osoby, zda­jąc egzamin z wynikiem pozytywnym.

        * W każdym nadleśnictwie odbyło się spotkanie informacyjno - instruktażowe dla personelu inżynieryjno -                          technicznego, z programem zawo­dowym i dotyczącym poprawy pracy stowarzyszeniowej.

        *  W branży meblarskiej 20 pracowników ukończyło kursy mistrzowski lub czeladniczy, uzyskując tytuł   czeladnika           lub mistrza.

1992     * Dominującym tematem szkoleń były szkolenia kandydatów do służby leśnej.

Szczupłość miejsca nie pozwala na wymienienie wszystkich organizowanych przez Stowarzyszenie kursów. Reasumując należy stwierdzić, że w mijającym 50 - leciu zorganizowanych było ponad 1000 różnych kursów, w których uczestniczyło oko­ło 30 000 osób. Jak z tego wynika, jest to istotny wkład naszego Stowarzyszenia w dzieło podnoszenia kwalifikacji pracowników zatrudnionych w lasach, przemyśle drzewnym i meblarskim.

2.2. Odczyty, filmy, konkursy

W akcji odczytowej korzystano w części z referatów otrzymywanych centralnie, jednak w zdecydowanej większości referaty były opracowywane na miejscu, uwzględniające aktualne zagadnienia. Wśród opracowywanych referatów uwagę zwracały następujące tematy:

•   najnowsze osiągnięcia techniki w meblarstwie,

•   wydajność tarcicy przy produkcji mebli,

•   wykańczanie mebli lakierami polisterowymi,

•   zaparzanie się drewna bukowego na zrębach,

•   cięcia pielęgnacyjne,

•   rola koła SITLiD w zakładzie pracy,

•   zabezpieczenie przeciwpożarowe w produkcji mebli,

•   klejenie drewna prądem wysokiej częstotliwości,

•   BHP przy wykańczaniu lakierami,

•   czynniki kształtujące wydajność pracy,

•   obliczanie efektywności postępu technicznego,

•   postępowe metody zagospodarowania lasu,

•   ochrona lasu w ujęciu kompleksowym,

•   zagrożenia lasu spowodowane uprzemysłowieniem (imisje),

•   informacje naukowo - techniczne z wyjazdów krajowych i zagranicznych.

Ilość wygłaszanych odczytów wahała się od 30 do 150 rocznie. Ilość słuchaczy na jednym odczycie wynosiła średnio od 10 - 30 - 35 osób. Pragnąc uatrakcyjnić szko­lenia i odczyty, członkowie Stowarzyszenia spowodowali zakupienie kamery fil­mowej i aparatury projekcyjnej przez zakłady pracy. Każdego roku (poczynając od 1953) wyświetlano od kilku do 50 filmów.

W organizowanych przez Zarząd Oddziału SITLiD konkursach, szczególne zna­czenie miały te, które dotyczyły:

•   zwiększenie wydajności sadzonek w szkółkach,

•   wprowadzenia mechanizacji prac i lepszej organizacji na składnicach,

•   propagowania ruchu racjonalizatorskiego,

•   poprawy warunków BHP i zapobiegania nieszczęśliwym wypadkom,

•   wykorzystania trocin,

•   ścinki piłami motorowymi,

•   zmniejszenia pracochłonności przy produkcji mebli.

Kilka przykładów:

1955 Wystawa postępu technicznego w leśnictwie, w ramach powiatowej wy­stawy rolniczej w Żarach.

1960 W ogłoszonym konkursie na najlepszą szkółkę wzięły udział 22 leśnictwa. Ten rodzaj konkursu kontynuowano przez szereg lat, wpływał w istotny sposób na rywalizację, nie tylko w osiąganiu coraz to większej wydajności sadzonek, ale także na poprawę ich jakości i zwiększenia wachlarza ga­tunków

1962 Pokaz na skalę krajową na temat „Prawidłowe zagospodarowanie składnic spedycyjnych i mechanizacja prac na składnicach ". Pokaz zorganizowano przy współpracy z kołem SITLiD przy OZLP Żary.

Koła przy fabrykach mebli zorganizowały wystawę, która obejmowała na­stępujące zagadnienia:

=>meble nowoczesne,

=>postęp techniczny w meblarstwie

=>produkcja mebli na eksport,

=>zastosowanie płyt wiórowych laminowanych do produkcji mebli ku­chennych.

1968   Konkursy:

„Ścinki jednoosobowej",

„Co wiesz o prawie wynalazczym"

„Zmniejszenie pracochłonności przy produkcji  elementów w meblar­stwie",

„Wykorzystanie trocin w przemyśle drzewnym".

1969   Koło przy Szprotawskich Zakładach Przemysłu Terenowego,   zorganizo­wało konkurs pt. „Jak zapobiegać powstawaniu wypadków na stanowisku pracy?"

Należy stwierdzić, że w wyniku organizowanych konkursów powstało wiele uni­kalnych rozwiązań technicznych, technologicznych i produktów.

2.3. Konferencje naukowo - techniczne i kursokonferencje

Wspólnie z dyrekcjami przedsiębiorstw organizowane były konferencje i kurso­konferencje, z pokazami w terenie obiektów związanych z tematyką. Oto wybrane przykłady tematyczne konferencji:

1960 -1962     Zorganizowano 6 konferencji:

„ Cięcia pielęgnacyjne i sposób ich przeprowadzenia", „Mechaniczne przygotowanie i uprawa gleby w różnych warunkach siedliskowych ",

„Racjonalne metody prowadzenia gospodarki łąkowo - rolnej w go­spodarstwie leśnym ",

„Ruch racjonalizatorski w przemyśle meblarskim", „ Zastosowanie tworzyw w przemyśle meblarskim", „Prawidłowy proces technologiczny i normalizacji w przemyśle leś­nym".

1963 -1966     Kursokonferencje z pokazami terenowymi, tematy:

„ Uproduktywnienie terenów zabagnionych oraz   trzcinniczysk", "Najnowszy sprzęt stosowany w użytkowaniu, hodowli i ochronie lasu",

„Zagadnienia mechanicznego załadunku i rozładunku drewna",

o zasięgu krajowym:

„Sprzęt mechaniczny używany w gospodarstwie leśnym oraz sprzęt do zwalczania pożarów".

1967 -1969    Tematy konferencji o zasięgu lokalnym„Rola koła SITLiD w zakładzie pracy", „Omówienie zasad porozumienia między kołem a dyrekcją zakładu", „Zagadnienia postępu technicznego i racjonalizacji", „ Ochrona lasu w ujęciu kompleksowym ", „Stosowanie drzewnych elementów wymiarowych w meblarstwie", „Najczęściej spotykane wady powłok polisterowych w meblarstwie".

1971     Konferencja zorganizowana przez ZO SITLiD i PTE pt. „Kierunki rozwoju i kooperacji przemysłu drzewnego w województwie zielo­nogórskim".

1974    Zorganizowano 8 narad i konferencji, poświęconych głównie organizacji prac produkcyjnych w leśnictwie, np. „Nowe kierunki w zagospodarowaniu lasu", „ Organizacja prac produkcyjnych w  leśnictwie ", „Metody podniesienia jakości wykonywanych planów urządzenia gospodarstwa leśnego ".

1984    Konferencja nt: „Biologiczna zabudowa lasów zielonogórskich w świetle istnieją­cych zagrożeń", 17-24.10.1984r. wzięli udział: nadleśniczowie, za­stępcy nadleśniczych i nadleśniczowie terenowi - łącznie 77 osób. Materiały do tego tematu opracował koi. mgr inż. Kazimierz Bąk -Naczelnik Wydziału Zagospodarowania Lasu.

1987   Zarząd Oddziału SITLiD wspólnie z TNiK zorganizował konferen­cję o zasięgu ogólnokrajowym, w branży meblarskiej, na temat: Jakość obróbki i wykończenia elementów płytowych i litych ". W konferencji wzięły udział 82 osoby, w tym 3 z firm zagranicznych. Koło SITLiD przy Nadleśnictwie Lubsko, wspólnie z Kołem przy Nadleśnictwie Świeradów, zorganizowało 2 - dniową kursokonferencje  wyjazdową  na   teren  Nadleśnictwa  Świeradów.  Temat: „ Ochrona lasów zagrożonych przez emisje przemysłowe ".

1988    25  -  27.10.1988r.   konferencja  krajowa,   temat:   „Suszarnictwo drewna". Organizator - Sekcja Drzewna SITLiD, uczestników 93 z kraju i zagranicy.

1989  Sekcja Drzewna przy współpracy z Sekcją Meblarską zorganizowa­ła konferencję krajową z udziałem firm zagranicznych. Temat: „Na­rzędzia, ich przygotowanie oraz materiały ścierne dla przemysłu drzewnego". Uczestniczyło w niej 80 osób.

1991    Sekcja Leśna:

1 - konferencja ogólnokrajowa, temat: „Aktualne problemy hodow­lano - łowieckie i ochrony lasu".

2 - międzynarodowa konferencja, temat: „Problemy leśnictwa fiń­skiego, organizacja pracy i sprzęt przy pozyskaniu i zrywce drew­na".

1992     zorganizowano cztery konferencje, w tym jedną o zasięgu krajo­wym, temat: „Ochrona przeciwpożarowa"'oraz   trzy o zasięgu re­gionalnym, tematy hodowlano - ochroniarskie i prywatyzacji prac w leśnictwie.

1993   Sekcja Leśna wspólnie z Polskim Towarzystwem Leśnym zorgani­zowała  konferencję   regionalną,   temat:   „Wybrane problemy z ochrony i hodowli lasu ".

1995    27.04.1995r.   konferencja  o   zasięgu  krajowym,  zorganizowana przez Oddział Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Melioracji, wspólnie z Oddziałem SITLiD. Temat: „ Techniczne i ekologiczne aspekty ochrony przeciwpowodziowej, na przykładzie rejonu No­wej Soli". Zaprezentowano tam 3 referaty, opracowane przez naszych kolegów.

19 - 21.04.1995r. wspólnym wysiłkiem z Oddziałem Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Pożarnictwa zorganizowana została Kra­jowa Konferencja nt.: „Ochrona przeciwpożarowa lasu". Program terenowy dla ponad 200 osób przygotowali nasi koledzy.

1996   -1997     Konferencje regionalne    dla nadleśniczych, zastępców nadleśniczych i personelu inżynieryjno - technicznego z wiodącym tematem :" Ekologizacja gospodarki leśnej".

2.4. Wyjazdy naukowo - techniczne i pokazy

Jedną z najbardziej atrakcyjnych form działalności naszego Stowarzyszenia były wyjazdy naukowo - techniczne, jednodniowe oraz kilkudniowe. Celem było zapo­znanie się z nowoczesnymi zakładami, ciekawymi rozwiązaniami organizacyjnymi, technologicznymi w poszczególnych branżach, poznawanie atrakcyjnych krajobrazowo terenów przyrodniczych, pomników przyrody, jak również miejsc historycz­nych, miejsc pamięci narodowej i innych.

Każdego roku tutejszy Oddział organizował jeden wyjazd cztero-, pięcio- dniowy na tereny innych województw oraz kilka wyjazdów jednodniowych, w zasadzie na terenie województwa zielonogórskiego. Ponadto przy pomocy finansowej przed­siębiorstw i zakładów, Koła SITLiD organizowały wycieczki jedno- lub dwu-dniowe na Międzynarodowe Targi Poznańskie, Międzynarodowe Targi Lipskie do dawnej NRD oraz do Węgierskiej Republiki.

Oto kilka przykładów organizowanych wyjazdów:

1970   * pięciodniowa wycieczka na teren województwa bydgoskiego, gdańskiego i                     koszalińskiego - udział wzięło 39 osób,

* dwie wycieczki uczniów Technikum Leśnego. 1984   27 - 29.06.1984 - wyjazdowa kursokonferencja - 33 osoby, do Nadleśnictwa Krotoszyn, Ośrodka Kultury Leśnej w Gołuchowie, Zakładu Przemysłu Sklejek w Orzechowie, Nadleśnictwa Jarocin i do Instytutu Dendrologii PAN w Kórniku.

1987 -  W 16 kołach SITLiD zorganizowano w sumie 45 wycieczek szkoleniowych o różnej tematyce, z udziałem około 700 uczestników,

Sekcja Leśna zorganizowała dwudniową konferencję na terenie lasów do­świadczalnych w Siemianicach. Temat -„ Wybrane zagadnienia hodowli la­su". Udział wzięło 43 leśników, przedstawiciele wszystkich kół.

1988    Wycieczki do innych zakładów i na różne imprezy wystawiennicze, w su­mie około 16  wyjazdów z udziałem 644 osób.

1990  Wycieczki dla pracowników, w sumie 26, z udziałem 339 osób.

1991  22 wycieczki - 289 uczestników

1992  30 wycieczek - 170 uczestników. Spadek liczby wyjazdów oraz ilości uczestników wynika z ograniczeń finansowych.

1996 08 - 10.05.1996r. wyjazd na imprezę wystawienniczo - targową w lasach Turyngii z wiodącym tematem „ Technika leśna dla proekologicznej gospo­darki". Udział wzięło 50 osób.

1998  02 - 05.09.1998r. wyjazd specjalistyczny do Austrii - udział 46 osób. Pro­gram: zwiedzanie targów leśnych w Klagenfurt, Fabryki Celulozy w Nettingsdorf oraz miast leżących na trasie przejazdu (Salzburg, Ossiach, Linz).

1999  Nowe porozumienie zawarte 25.01.1999r. między Dyrektorem RDLP a Prezydium Zarządów Oddziałów SITLiD i PTL, uregulowało sprawę płat­ności za wyjazdy szkoleniowe. W kosztach wyjazdów będą partycypowały RDLP, Zarząd Oddziału SITLiD i uczestnik szkolenia. W oparciu o te usta­lenia koła zaplanowały na bieżący rok 21 wyjazdów z udziałem 388 uczest­ników.

2.5. Specjalizacja zawodowa techników i inżynierów

Zarząd Oddziału SITLiD pracował nad rozpropagowaniem specjalizacji zawodowej inżynierów i techników. W 1989 roku z Sekcji Leśnej specjalizację I stopnia inży­niera uzyskał jeden kolega, a mianowicie inż. J. Podsiedlik, a z Sekcji Meblarskiej jeden kolega dokonał otwarcia przewodu specjalizacji I stopnia inżyniera. Kilku innych kolegów przygotowywało niezbędne materiały.

Tak więc w działaniach na rzecz specjalizacji zawodowej, tak techników, jak i in­żynierów nie odnotowaliśmy rewelacyjnych efektów.

2.6.      Działalność Klubów Techniki i Racjonalizacji

Przy niektórych kołach terenowych SITLiD działały Kluby Techniki i Racjonaliza­cji, które skupiały w swoich szeregach inżynierów i techników, mających predys­pozycje i wolę działania w poszukiwaniu nowych rozwiązań technicznych i techno­logicznych.

Liczebnie najwięcej Klubów było w 1960 roku, tj. 15, z których część w latach 60 -tych uległa redukcji. W latach 1970 - 1980 pozostało i funkcjonowało 9 Klubów TiR. Liczebna redukcja Klubów była wynikiem reorganizacji nadleśnictw oraz za­kładów przemysłowych.

Mimo napotykanych trudności, działalność Klubów Techniki i Racjonalizacji oce­nia się pozytywnie, a wielu kolegów odnosiło znaczące sukcesy.

Nagrody techniczne NOT otrzymali:

I tak w 1968 roku Zespół w składzie: inż. Leśniak, inż. Zdzisław Król, inż. Kazi­mierz Kąkol, technik Zdzisław Szymański, mgr inż. Henryk Dąbek, Stanisław Stanek - otrzymali zespołową nagrodę NOT - II stopnia, za opracowanie i wprowa­dzenie nowych metod technologicznych, a mianowicie:

•   hermetyzację procesu produkcji,

•   opracowanie i wprowadzenie instalacji odpylającej,

•   opracowanie i wprowadzenie do produkcji agregatu do zanurzania drobnych elementów.

1969       kolega inż. Tadeusz Pączek i kolega Michał Kunik za projekt racjonali­ zatorski „talerzowy element roboczy z płytkami tnąco - spulchniający­ mi do czynnej uprawy gleby".

Kolega Józef Podsiedlik za całokształt działalności w dziedzinie racjo­nalizacji i postępu technicznego.

1970          Kolega   Ludwik Pisarczyk ze Świebodzińskiej Fabryki Mebli za opra­cowanie nowego typu szafkotapczana (typ 400-219)

1971          zespół Świebodzińskiej Fabryki Mebli w składzie: inż. Józef Tabaczyński, mgr W. Muszyński, inż. J. Rozynek, inż. J. Rawicki, H. Matuszew­ski, E. Tabarynowicz, J. Arabczyk, K. Streb, H. Krąjczyński, E. Matkowski za wdrożenie oraz rozszerzenie stosowania do produkcji nowej technologii na wyroby produkowane z polistyrenu granulowego.

1972 Zespól ze Szprotawskich Zakładów Przemysłu Terenowego w składzie: mgr Jan Magda, inż. Stanisław Pajewski, inż. Jan Kruków, mgr inż. Jerzy Laskowski, Czesław Sechafer za tapicerski układ sprężysty.

1975 mgr inż. Witold Gajewski - pracując w zespole, otrzymał wyróżnienie OW NOT za opracowanie i wdrożenie rozwiązania w Zielonogórskich Fabrykach Mebli „Metody analizy wartości".

1983 Zespół w składzie: mgr inż. Wojciech Wendowski, inż. Józef Podsiedlik, mgr inż. Janina Ciuryś, inż. Bolesław Grochowski, mgr inż. Andrzej Gaweł, Hieronim Przymuszała, pod kierownictwem mgr inż. Kazimie­rza Bąka opracował „Sposób na prowadzenie kontroli dokładności nalatywania samolotów przy opryskach, opyłach i nawożeniu lasu". Jako nowatorska, metoda ta została potwierdzona świadectwem racjonaliza­torskim nr 10/82 z dnia 14.01.1983 roku przez Wydział Postępu Technicznego OZLP Zielona Góra. Skuteczność tego sposobu po­twierdziły bardzo dobre wyniki zwalczania gradacji brudnicy mniszki w latach 1982 do 1985. Poskutkowało to dobrą oceną uzyskaną w NOT i uzyskaniem „Zespołowej nagrody technicznej NOT II stopnia" za wy­bitne osiągnięcia w dziedzinie techniki w 1985 roku.

Do ważniejszych projektów racjonalizatorskich i wynalazczych zalicza się również:

•   karczownik do karpiny przemysłowej według pomysłu Józefa Podsiedlika i Sta­nisława Broniszewskiego,

•   racjonalne wykorzystanie wagonów węglarek do przewozu żerdzi papierniczych
według pomysłu Stanisława Dolaty,

•   nowy sposób zawieszania skrzynki lęgowej dla ptaków według pomysłu mgr inż. Michałka - projekt ten został wyróżniony w Turniejów Młodych MistrzówTechniki w 1974 roku.

1985 „Potrzeba matką wynalazków" - po wielkopowierzchniowych pożarach lasów w 1982 i 1983 roku poszukiwania nowych rozwiązań technologicz­nych i technicznych do uprzątania     spalonych upraw i młodników, a także przygotowania gleby i odnowienia dużych powierzchni, pobudziło wielu praktyków do twórczego myślenia.

I tak: koi. inż. St. Walachowski skonstruował siewnik do wysiewu nasion sosny na powierzchniach pod uprawy. Koi. inż. Józef Podsiedlik skon­struował wał do likwidacji spalonych młodników.

1986 Powołano 10 społecznych doradców technicznych.

1987  W branży meblarskiej opracowano metodę zgazyfikowania mokrych trzcin tartacznych, a wytworzonym gazem opalania kotłów parowych. Koledzy z koła przy Wolsztyńskiej Fabryce Mebli opracowali i wdrożyli urządzenie do brykietowania wiórów i pyłu drzewnego. Brykiety spożyt­kowane są do opalania w kotłowni.

1987 Każdego roku odbywały się giełdy projektów wynalazczych i racjonaliza­torskich. Na giełdach rozpatrzono w sumie 168 pracowniczych projektów wynalazczych, z których 147 przyjęto do realizacji i stosowania.

1990  Koło SITLiD przy OZLP zorganizowało ogólnokrajowy pokaz prototypu kombajnu do przerobu kory na pryzmach kompostowych.

1991     Ograniczenia finansowe nie pozwoliły na dalsze propagowanie pracowni­czego ruchu wynalazczego w dotychczasowej formie, w związku z czym działalność ta ustała. Ponadto prywatyzacja zakładów, głównie w przemy­śle drzewnym oraz meblarskim, ograniczyła wymianę doświadczeń, wręcz spowodowała utajnienie procesów technologicznych - rozpoczął się wy­ścig o produkcję, o zyski, o zwycięstwo nad konkurentem.

2.7.     Prace przed Kongresem Leśników Polskich

W odpowiedzi na apel Komitetu Organizacyjnego Kongresu Leśników Polskich, z 29.09.1996 roku Zarząd Oddziału SITLiD w Zielonej Górze wyłonił Regionalny Komitet Kongresowy. W myśl wskazań „Regulaminu Kongresu Leśników Pol­skich", Regionalny Komitet ustalił wykaz 50 osób, którym powierzono status de­legatów. Następnie wytypowano spośród delegatów grupę osób, którym Komitet zaproponował przygotowanie doniesień (krótkich referatów). Propozycja opraco­wania doniesień - referatów przyjęło 13 osób, z którymi ustalono tematykę i tytuły opracowań. Należy stwierdzić, że opracowania z tutejszego terenu reprezentowa­ły grupy tematyczne, ujęte we wszystkich sześciu sekcjach Kongresu. W Kongresie Leśników Polskich , który odbył się w dniach 24 - 26 kwietnia 1997 roku udział wzięło 50 leśników i przedstawicieli przemysłu płytowego i drzewne­go.

2.8.      Wydawnictwa

Zarząd Oddziału SITLiD nie prowadził działalności wydawniczej, natomiast czyn­ny udział członków Stowarzyszenia w opracowaniu umożliwił w 1952 roku wyda­nie przez Dyrekcję następujących opracowań i instrukcji:

1.  „ Tymczasowa instrukcja bezpieczeństwa pracf.

2.  „ Tymczasowa instrukcja ścinki i wyróbki drewna".

3.  „ Tabela norm i warunków technicznych dla sortymentów drzewnych".

W 1982 roku, w czasie rozpoczynającej się na terenach tutejszego Okręgowego Zarządu lasów Państwowych, wielkiej gradacji brudnicy mniszki, zespół kolegów z Wydziału Zagospodarowania Lasu, pod kierownictwem mgr inż. Kazimierza Bąka, opracował:

4. „Ramowe wytyczne w sprawie organizacji akcji zwalczania brudnicy mniszki na terenie Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Zielonej Górze".

Opracowanie to stało się podstawą do przygotowania i prowadzenia akcji zwalcza­nia szkodnika na tutejszym terenie.

W 1984 roku koledzy, pod kierownictwem mgr inż. Kazimierza Bąka opracowali zasady prowadzenia gospodarki w lasach zielonogórskich, wielostronnie zagrożo­nych przez czynniki szkodotwórcze. Wydane przez OZLP materiały na Konferen­cję Nadleśniczych pt:

5. „Biologiczna zabudowa lasów zielonogórskich w świetle istniejących zagrożeń".

3.0. POPULARYZACJA I PROMOCJA LEŚNICTWA ORAZ OCHRONY ŚRODOWISKA

Działania popularyzujące ochronę lasów i środowiska przyrodniczego Zarząd Od­działu podejmował w wielu kierunkach i tak:

1) w środkach masowego przekazu - artykuły w prasie, wystąpienia w radiu i tele­wizji,

2) na spotkaniach z młodzieżą szkolną z okazji „Dni Lasu", prelekcje, zabawy,
konkursy o tematyce ochrony przyrody,

3) przekazane opracowania do władz lokalnych nt. zagrożeń spowodowanych imisjami przemysłowymi w leśnictwie i rolnictwie,

    4) czuwanie nad realizacją programu zabudowy biologicznej lasów,

5) konferencje dla nauczycieli biologii,  połączone ze zwiedzaniem ciekawych
obiektów przyrodniczych,

6) za działania szczególnie ważne w ochronie lasu należy uznać uporządkowanie w
ciągu roku drewna, z cięć sanitarnych po klęsce wiatrołomów, która nawiedziła tutejsze tereny w listopadzie 1984 roku  i w styczniu 1985 roku. W sumie pozyskano 270 tys. m3 wywrotów i złomów.

A oto kilka przykładów podejmowanych działań promocyjnych przez Zarząd Od­działu i Koła:

1987 Koło SITLiD przy Nadleśnictwie Nowa Sól w oparciu o posiadane materia­ły z monitoringu, przygotowało dla komisji d/s Ochrony Środowiska Gmin­nej Rady Narodowej w Siedlisku opracowanie dotyczące zagrożenia imisjami przemysłowymi, emitowanymi przez Legnicko - Głogowski Okręg Miedziowy. Występujące tam szkody są znaczne, widoczne w lasach a tak­że w gospodarce rolnej.

Tematyka ochrony środowiska omawiana z młodzieżą szkolną na spotka­niach z okazji „Dni lasu - 1987". Z tej okazji koła terenowe podjęły różno­rodne działania propagujące poza produkcyjne funkcje lasu, pełnione na rzecz społeczeństwa i tak:

- zorganizowano 118 pogadanek dla 6290 słuchaczy,

- wyświetlono filmy o tematyce leśnej dla 3220 osób,

- zorganizowano i przeprowadzono 13 konkursów o tematyce leśnej dla
2128 dzieci.

1988  Koło przy Nadleśnictwie Szprotawa na zorganizowanym spotkaniu dla na­uczycieli biologii szkół podstawowych i średnich w Szprotawie, zaprezen­towało opracowanie członka tego Koła, nt: „Zachowanie lasu w warunkach wzrosty zagrożenia środowiska na skutek immisji przemysłowych".

1989  W dniu 20.06.1989 roku odbyło się plenarne posiedzenie Zarządu Oddzia­łu, poświęcone ochronie środowiska  w województwie zielonogórskim. W programie prelekcje o prowadzonych badaniach w tym zakresie przez In­stytut Inżynierii Sanitarnej Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Zielonej Górze,połączone ze zwiedzaniem laboratorium.

1993 Zarząd Oddziału, na prośbę Kuratora Oświaty i Zarządu Wojewódzkiego LOP, zorganizował konferencję terenową dla nauczycieli biologii liceów ogólnokształcących, pt: „Nauka o środowisku a baza szkoleniowa w tere­nie". W konferencji, połączonej ze zwiedzaniem ciekawych, pod względem dydaktycznym, obiektów leśnych, wzięło udział 35 nauczycieli. Tę działal­ność, za zgodą Dyrektora, zamierzano rozszerzyć na nauczycieli szkół pod­stawowych.

W następnych latach odbyły się kolejne 3 sympozja dla nauczycieli, z udziałem 110 osób.

4.0. OBJAZDY TERENOWE /POZNAWCZE/ DLA LEŚNIKÓW I DRZEWIARZY Z ZAGRANICY

Organizowane przez zagranicę wycieczki na tutejszy teren lub będące przejaz­dem, ale z cząstkowym programem leśnym na Ziemi Lubuskiej, były podejmowa­ne zawsze z odpowiednio urozmaiconym programem, nie tylko fachowym - le­śnym, ale także ogólnopoznawczym. Należy podkreślić, że przyjazdy leśników z państw zachodnich na szerszą skalę rozpoczęły się w połowie lat 80-tych. Wcze­śniej dość częste i ścisłe kontakty utrzymywane były z leśnikami niemieckimi z byłej NRD.

A oto kilka przykładów podejmowanych przez tutejszy Zarząd Oddziału, wycie­czek zagranicznych:

1987  Przygotowany program i prowadzenie 3-dniowej wycieczki leśników an­
gielskich, na obszarze OZLP Zielona Góra.

1988  Koledzy z Koła przy Nadleśnictwie Torzym przygotowali pokaz sprzętu do
prac leśnych dla leśników z NRD i grupy leśników z Koreańskiej Republiki
Ludowo - Demokratycznej.

Zarząd Oddziału przygotował program i podejmował wycieczki:

    •   50 - osobową wycieczkę leśników z Norwegii (2 dni)

•   8 - osobową grupę leśników - hodowców i ochroniarzy z okręgu Cottbus
w NRD (1 dzień),

•   30 - osobową grupę nauczycieli i uczniów szkoły leśnej z Bernau (Niem­
cy - NRD, 2 dni).

1994 13-14.06.1994r. Zarząd Oddziału przygotował 2 - dniowy program tereno­wy i podejmował grupę 35 osób, absolwentów leśnej szkoły pomaturalnej w Danii.

5.0.   DZIAŁALNOŚĆ    STOWARZYSZENIA    NA    RZECZ INTE­GRACJI KADRY INŻYNIERYJNO - TECHNICZNEJ BRANŻ DRZEWNEJ I LEŚNEJ

Integracyjna działalność dla załóg i ich rodzin organizowana była w poszczegól­nych zakładach, wspólnie przez działające tam organizacje, tzn. ZZ, SITLiD itd. Najczęstsza forma to zabawy z okazji „Dni Lasu", wycieczki na różne imprezy wy­stawiennicze, konkursy, zawody specjalistyczne np. drwali, drużyn pożarniczych itp.

Ważnym elementem integracyjnym załóg były uroczystości rocznicowe, obcho­dzone w zakładach i nadleśnictwach, np. 40 - lecie i 50 - lecie istnienia tu na zie­miach zachodnich.

5.1.     Współpraca z młodzieżą szkół leśnych i innych

Troską Zarządu Oddziału było otaczanie odpowiednią opieką absolwentów, odby­wających wstępny staż pracy. Istotą zainteresowania było, by stażysta był kiero­wany do pracy pod opieką wysokiej klasy fachowca, jak również zapewnienie mło­dym pracownikom znośnych warunków bytowych.

W latach 60 - tych Zarząd Oddziału przygotował programy wycieczek dla młodzie­ży Technikum Leśnego w Rzepinie i Rogozińcu.

W latach 80 - tych po reorganizacji, pod opieką tutejszego Zarządu Oddziału pozo­stało Technikum Leśne w Rogozińcu. Kontynuowano nadal organizację wycieczek do ciekawych obiektów na obszarze Zielonogórskiej Dyrekcji Lasów Państwowej, jak również poza jej granice. W czasie trwania nauki przekazywane były do szkoły materiały pomocnicze w nauce.

Koło SITLiD przy Nadleśnictwie Babimost (przyszkolne) jest inicjatorem licznych spotkań z młodzieżą Technikum Leśnego w Rogozińcu.

Ciekawą imprezę dla młodych pracowników urządzało Koło SITLiD wespół z ZZ Wolsztyńskiej Fabryki Mebli, a mianowicie uroczyste „pasowanie na pracownika Wolsztyńskiej Fabryki Mebli".

W trakcie pracy organizowane są różne szkolenia dla pracowników w Nadleśnic­twach, a dla wybranych grup szkolenia specjalistyczne, z oderwaniem od pracy, w Ośrodku Szkoleniowym w Ochli.

5.2. Współpraca z zagranicznymi organizacjami społeczno zawodowymi

Współpraca naukowo techniczna i wymiana doświadczeń, jako stały element kon­taktów, do roku 1988 kontynuowane były w zasadzie z Niemcami z NRD. Tutejszy Zarząd Oddziału ścisłe kontakty utrzymywał z leśnikami z pogranicza i z nimi w czasie różnych spotkań, w różnych składach osobowych, realizowana była współ­praca i wymiana poglądów. Niezależnie od tego koła naszego Stowarzyszenia, utrzymywały bezpośrednie kontakty z organizacjami, które funkcjonowały w za­kładach NRD. Dopiero w 1988 roku kontakty z zagranicą stały się bardziej otwar­te na kraje zachodnie (RFN, Austria, Szwecja).

Oto kilka przykładów dłuższej czasowo, współpracy i wymiany doświadczeń z or­ganizacjami zagranicznymi:

1985 Członkowie kół naszego Stowarzyszenia z 6 nadleśnictw utrzymują stałe kontakty z jednostkami równorzędnymi z pogranicza NRD. Koledzy ci organizują spotkania po naszej stronie, a także są zapraszani za granicę. Każdy taki pobyt wiąże się z przygotowaniem odpowiedniego programu fachowego i ogólno - kulturalnego. Na przykład w 1985 roku na­si koledzy podejmowali 50 osób z NRD, a 27 członków naszego Stowarzy­szenia rewizytowało naszych kolegów w Niemczech. Wymiana ta w róż­nych składach personalnych i liczebnych, kontynuowana była do roku 1989.

1988 Początek wymiany z leśnikami z RFN, tzw. praktyki dwutygodniowe. Z tu­
tejszego terenu, jako pierwszy wyjechał kolega mgr inż. Suchorowski z
Nadleśnictwa Świebodzin i on też przyjmował na dwa tygodnie leśnika z
Niemiec. Była to tzw. wymiana bez kosztów.

Od 25.09.1988 roku do 03.10.1988r. grupa 20 osobowa leśników z terenu zielonogórskiego przebywała na terenie górnej Austrii i Salzburga, a pro­gram przygotował i gościł tamtejszy związek leśników.

1989  W dniach 20.05 - 28.05.1989 r. Zarząd Oddziału, w ramach rewizyty gościł 21 osób - leśników z Austrii.

W sekcji meblarskiej zorganizowano trzy wyjazdy do zagranicznych produ­centów mebli szkieletowych.

1989  16.08.1989r. Zarząd Oddziału zawarł umowę z Urzędem Leśnym w Berli­
nie Zachodnim, która określała możliwość utrzymywania kontaktów i wza­jemnej wymiany grup leśników z Berlina i tutejszego   terenu. Pierwsze spotkanie odbyło się od 28.09.1989 do 01.10.1989r. 15 - osobowa grupa leśników z Berlina przybyła w odwiedziny na nasz teren - do Łagowa.

1990  W dniach od 28 do 31.05.1990r. 15 - osobowa grupa leśników z tutejszego
Oddziału przebywała na spotkaniu w Berlinie. Program fachowy związany z
problemami gospodarki leśnej w obrębie miasta, a program ogólny bardzo
ciekawy. Te spotkania w różnych składach osobowych, na tutejszym terenie i w la­sach Berlina kontynuowane były do 1994 roku.

Najbardziej ożywione kontakty i współpraca utrzymywane były z leśnikami nie­mieckimi z Urzędu d/s Gospodarki Leśnej w Peitz. W czasie kadencji 1994 - 1997 odbyło się, w różnych składach osobowych, 7 spotkań po obu stronach granicy, w których udział brali członkowie Zarządu Oddziału. Wymiernym efektem współ­pracy przygranicznej jest zainicjowany pro przygranicznej pod nazwą: „EUROLAS", który uzyskał poparcie Unii Europejskiej, a ujęte w progra­mie budowy i zakupy inwestycyjne, wsparte zostały kwotą 600.000 ECU.

6.0. WSPÓŁPRACA I WSPÓŁDZIAŁANIE Z ORGANIZACJAMI SPOŁECZNO -ZAWODOWYMI I ZWIĄZKOWYMI

Zarząd Oddziału SITLiD utrzymywał i nadal utrzymuje bliski kontakt z Zarządem Oddziału Polskiego Towarzystwa Leśnego. Wyrazem tego jest udział naszych członków we władzach Zarządu PTL. Organizacje te wykorzystują wspólnie moż­liwości w organizowaniu wycieczek i narad naukowych oraz uroczystości okazjo­nalnych. Wyrazem dobrej współpracy jest wspólne porozumienie, zawarte 25.01.1999 roku między Dyrektorem RDLP i Zarządem Oddziału SITLiD i PTL w sprawie organizacji i płatności za wyjazdy szkoleniowe.

Współpraca z Ligą Ochrony Przyrody układa się szczególnie dobrze. Nasze Sto­warzyszenie czynnie włączało się każdego roku do akcji „Dni Lasu i Zadrzewień" poprzez wygłaszanie prelekcji i pogadanek w szkołach. Zarząd Oddziału SITLiD wspiera LOP finansowo, przeznaczając stosowne kwoty na nagrody dla zwycięz­ców konkursu, ogłaszanego dla młodzieży pt. „Mój las". Np. w 1991 roku Zarząd Oddziału SITLiD przeznaczył na ten cel 200 tys. zł. Bardzo ścisłą współpracę z LOP umożliwia także obecność naszych kolegów we władzach wojewódzkich Ligii Ochrony Przyrody.   Są to:

•   kol. mgr inż. Wojciech Wendowski - Vice Prezes WZLOP,

•   mgr inż. Anna Niemiec, mgr inż. Albin Kwaśnicki - przewodniczący komisji re­wizyjnej,

•   kol. mgr inż. Kazimierz Bąk - członek komisji rewizyjnej.

Bardzo ważną rolę w kształtowaniu działań w ochronie przyrody i środowiska spełnia Wojewódzka Komisja Ochrony Przyrody, jako organ doradczy Wojewody. Przed reorganizacją administracji terenowej, w 20 - osobowej komisji, aż 8 osób reprezentowało nasze Stowarzyszenie. Byli to: